EN80
EN80 dawny wagon EKD.
Foto & skan: Paweł Kamiński (1995).
Oznaczone serią EN80 wagony EKD otrzymały po włączeniu linii kolejowej z Warszawy do Grodziska Mazowieckiego, Włoch i Milanówka do Polskich Kolei Państwowych. Wagony wyprodukowane w English Electric Company Ltd. Car Works w Preston zaczęły nadchodzić do Polski w 1927 roku. Od chwili uruchomienia linii kolejowej, tj. od 11 grudnia 1927 roku, znajdowały się nieprzerwanie w eksploatacji do 1957 roku. W 1927 roku sprowadzono dla EKD 20 wagonów silnikowyc i 20 doczepnych. Tabor ten uzupełniono w 12 wagonami doczepnymi w 1948 r., wyprodukowanymi w chorzowskim 'Konastalu'. Wagony silnikowe serii EN80 miały po cztery osie (dwa wózki zwrotne) i były wyposażone w cztery silniki typu DK3 o mocy ciągłej 35,9 kW (łączna moc: 143 kW) i godzinnej 53 kW, zasilane napięciem 600 V=. Drewniana konstrukcja pudeł wagonów była osadzona na stalowych belkach podłużnic. Z zewnątrz drewniane ściany wyłożono stalową blachą, natomiast wewnątrz były one obudowane dębową boazerią. Drzwi i ramy okien były również drewniane. Wagony silnikowe (s) miały długość 13,46 m, masę 23,1 tony, posuadały 38 miejsc do siedzenia i 30 stojących. Prędkość konstrukcyjna próżnego wagonu silnikowego wynosiła 84 km/h. Na tabliczce znamionowej była ona wpisana jako prędkość maksymalna. Praktycznie jednak pojedynczy wagon silnikowy z pasażerami rozwijał prędkość nie większą, niż 70 km/h. Pociąg składający się z wagonu silnikowego i doczepnego osiągał prędkość 65 km/h (z dwoma doczepnymi - 60 km/h). Do takiej właśnie prędkości przystosowane były tory poza miastem, natomiast na odcinkach miejskich pociągi mogły jechać z prędkością 40 km/h. Wagony EKD miały trzy systemy hamulca: powietrzny Westinghouse'a, elektryczny zwarciowy i ręczny. W wagonach zastosowano elektryczne oświetlenie żarowe. Były to 4 obwody świetlne po 5 żarówek połączonych szeregowo na napięcie 130V. Ciekawym szczegółem odróżniającym pojazdy szynowe EKD od innych wagonów były zestawy kołowe, których obręcze miały tzw. profil EKD. Różnił się on tym od profilu powszechnie stosowanego na PKP, że był dostosowany do jazdy po szynach żłobkowych typu tramwajowego. Szyny takie były ułożone na odcinkach miejskich. Profil ten stosowano też ze względu na bardzo małe promienie łuków występujących na trasie - najmniejszy z nich wynosił tylko 24 m. Do około 1936 roku wagony EKD malowano na kolor czerwono-kremowy lub kremowy. Po 1936 r. przemalowano je na niebiesko-kromowy i w takim malowaniu przetrwały do końca swej kariery. Wagony EKD oznaczano cyfrowo, bez oznaczenia literowego serii. Silnikowe miały numery od 1 do 21 (bez feralnej 'trzynastki'), natomiast doczepne - od 501 do 520. Po przejęciu EKD przez PKP, wagony oznaczono EN80-01 do 20 z literą 's' - dla silnikowych oraz 'd' dla doczepnych (wagony doczepne numerowano od 1 do 20 [produkcji angielskiej] i od 21 do 32 [polskie]). [na podst. tekstu Andrzeja Szymiczka z miesięcznika 'Młody Technik']
Na zdjęciu: wagon EN80-16s w Podkowie Leśnej.
Foto: Marek Moczulski (1997.12.14)
14-go grudnia 1997 roku, z okazji 70-lecia EKD (WKD) po stacji w Podkowie Leśnej jeździł zabytkowy wagon EN80-16s.
Foto: Marek Moczulski (1997.12.14)