Sygnały drogowe - przepisy E1

1. Sygnały drogowe są podawane przenośnymi tarczami, chorągiewką, latarką ręczną, spłonkami, gwizdawką ustną, trąbką lub ręką.

2. Drogowe sygnały zatrzymania podawane przenośnymi tarczami są następujące:

Dzienny Nieruchoma okrągła tarcza pomarańczowa z czarnym pierścieniem i białą obwódką	Nocny Pomarańczowe światło na tarczy

Nieruchoma przenośna tarcza ostrzegawcza (sygnał DO) wskazuje, że pociąg zbliża się do sygnału D1. Przenośna tarcza ostrzegawcza różni się od zwykłej tarczy ostrzegawczej kształtowej rozmiarem; przed nią nie ustawia się wskaźnika W1.Jeżeli powierzchnia przenośnej tarczy ostrzegawczej (sygnał DO) jest wykonana z materiałów odblaskowych, to w przypadku ustawienia jej na szlaku mośna nie stosować na niej sygnału nocnego.

Dzienny Prostokątna tarcza czerwona z białą obwódką	Nocny Czerwone światło na tarczy

3. Przenośną tarczę ostrzegawczą (sygnał DO) i przenośną tarczę zatrzymania (sygnał D1) ustawia się w stosunku do torów, do których się odnoszą, według tych samych zasad ustawiania, jakie obowiązują dla semaforów z tym, że na stacjach przenośną tarczę zatrzymania ustawia się na osi toru.

4. Dla pociągu jadącego po torze lewym linii dwutorowej ustawione sygnały jak na rys. poniżej są obowiązujące, chociaż z tego pociągu będą widziane po lewej stronie toru.

Jeżeli przy torach równoległych zachodzi wątpliwość, do którego z tych torów odnoszą się tarcze zatrzymania, to należy ustawić wskaźnik W3 przy pierwszym z torów, do którego tarcza się nie odnosi.

Na linii jednotorowej
Na linii dwutorowej (przeszkoda na jednym torze)
Na linii dwutorowej (przeszkoda na dwóch torach)

5. Dla umożliwienia kontroli, czy latarnia tarczy zatrzymania świeci się, latarnia powinna pokazywać od tyłu światło matowobiałe tej samej wielkoći, jak światło przednie.

1) jeżeli stan toru lub jakakolwiek przeszkoda zagraża bezpieczeństwu ruchu pociągów albo jeżeli część szlaku jest tak uszkodzona, że można po niej przejechać tylko z szybkością mniejszą niż 10 km/h, lub jeżeli z innych względów jazda na szlaku wymaga ograniczenia szybkości poniżej 10 km/h,

2) jeżeli pociąg zostanie zatrzymany na szlaku i wymaga osłony - zgodnie z instrukcją ruchu R1,

4) jeżeli tarcza zaporowa zostanie unieruchomiona w położeniu "Jazda dozwolona",

7) dla zabezpieczenia maszyn torowych pozostawionych do postoju na wyznaczonych torach przed najechaniem taborem; w tym przypadku tarczę zatrzymania ustawia się w odległości od 1 do 3 m przed wykolejnicą osłaniającą stojące na torze maszyny torowe.

7. Tarcze zatrzymania (sygnał D1) ustawia się w odległości co najmniej 50 m od miejsca, które ma byc osłonięte, a prócz tego przed tarczą zatrzymania ustawia się przenośną tarczę ostrzegawczą w odległości drogi hamowania zwiększonej o 200 m oraz dodatkowo układa się spłonki przy tarczy ostrzegawczej.

W przypadku gdy przejazd pociągu dozwolony jest z szybkością mniejszą niż 15 km/h, spłonki układa się do czasu powiadomienia sąsiedniej stacji o wprowadzonym ograniczeniu i doręczenia drużynie pociągowej rozkazu szczególnego.

8. Przeszkodę należy osłonić z obu stron, bez względu na to, czy pociąg jest oczekiwany, czy nie. W razie krótkotrwałej przeszkody w ruchu na jednym torze linii dwutorowej osłania się przeszkodę sygnałem D1 "Stój" i przenośną tarczą ostrzegawczą (sygnał DO) tylko z tej strony, z której normalnie nadchodzą pociągi, a po drugiej stronie przeszkody powinien się znajdowac, w odległości równej drodze hamowania zwiększonej o 200 m, pracownik kolejowy z przyborami do dawania sygnałów ręcznych i spłonkami (D2 i D4), aby zatrzymac pociąg, gdyby zbliżał się on po torze niewłaściwym.

9 W razie zastosowania sygnału D1 w obrębie stacji tarczę zatrzymania ustawia się zasadniczo w odległości 100 m przed miejscem, które ma być osłonięte. Gdyby warunki miejscowe nie pozwalały na ustawienie jej we wskazanej odległości, wówczas można ustawic tarczę zatrzymania w odległości mniejszej niż 100 m. Przed tarczą zatrzymania ustawioną w obrębie stacji nie umieszcza się przenośnej tarczy ostrzegawczej.

10. Pracownik kolejowy, który dostrzeże przeszkodę dla ruchu, powinien na linii dwutorowej najpierw osłonić przeszkodę sygnałami z tej strony, z której normalnie odbywa się ruch pociągów po uszkodzonym torze, a na linii jednotorowej, jak też w razie uszkodzenia obu torów linii dwutorowej, z tej strony, z której najpierw oczekuje się pociągu. Jeżeli nie można użyć tarcz lub latarń, należy biegnąc naprzeciw pociągu dawać sygnały "Stój" (D2 i jednocześnie D3).

Po osłonięciu sygnałami uszkodzonego miejsca wymagającego ograniczenia szybkości, nalezy oczekiwac pociągu przy sygnale D1 "Stój", a po zatrzymaniu pociągu przy tym sygnale zawiadomić drużynę trakcyjną o przyczynie zatrzymania i szybkości z jaką można jechać przez miejsce uszkodzenia.

Jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa, to należy równocześnie osłonić miejsce przeszkody dla ruchu pociągów po sąsiednim torze.

11. Jeżeli tor pomiędzy dwoma stacjami jest zamknięty, należy oprócz tarcz zatrzymania (sygnał D1), osłaniających przeszkodę na szlaku, osłonić ten tor również na obydwóch stacjach tarczą zatrzymania, ustawioną na osi toru poza zwrotnicą wyjazdową, lecz bez tarczy ostrzegawczej.

12. W przypadku żądania pociągu ratunkowego lub lokomotywy pomocniczej zatrzymany pociąg osłania się ze strony oczekiwanej pomocy lub z obu stron, gdy nie wiadomo, skąd przybędzie pomoc.

13. Jeżeli za zatrzymanym pociągiem miał być wyprawiony w odstępie czasu drugi pociąg, to osłony dokonuje się od końca pociągu natychmiast po jego zatrzymaniu.

14. Jeżeli zatrzymany pociąg był wyprawiony w czasie całkowitej przerwy w łączności i za nim przewidziane jest wyprawienie następnego pociągu, wówczas osłania się pociąg od końca, natychmiast po jego zatrzymaniu.

15. Jeżeli semafora nie można z powrotem nastawić na sygnał "Stój", należy ustawic tarczę zatrzymania bezpośrednio przed semaforem. Jeżeli semafor ma tarczę ostrzegawczą, to oprócz tego nalezy ustawić przenośną tarcze ostrzegawczą bezpośrednio przed tarczą stałą.

W razie potrzeby, należy przygotować się do zatrzymania zbliżającego się pociągu sygnałami D2 i D3 "Stój", dawanymi jednocześnie.

Dzienny Wywijanie w koło rozwiniętą chorągiewką lub jakimkolwiek innym przedmiotem lub ręką	Nocny Wywijanie w koło ręczną latarką ze światłem białym lub czerwonym albo jakimkolwiek świecącym się przedmiotem.

1) jeżeli nagle zajdzie potrzeba zatrzymania pociągu i nie ma czasu na zastosowanie sygnałów D1 i D3albo ich brak;

2) jeżeli potrzeba zmniejszenia szybkości wskutek stanu toru zajdzie nagle i danie sygnału D6 "Zwolnić bieg" jest niemożliwe;

3) jeżeli drużyna konduktorska nadjeżdżającego lub przejeżdżającego pociągu daje sygnały D2 i D3 "Stój";

4) jeżeli przy nadjeżdżającym lub przejeżdżającym pociągu zauważy się niewłaściwość, która przy dalszej jeździe pociągu mogłaby zagrażać bezpieczeństwu ruchu lub spowodować straty materialne;

5) jeżeli pociąg jedzie po zamkniętym torze bez uprzedniego zawiadomienia posterunków;

6) jeżeli na linii dwutorowej pociąg jedzie po torze w kierumnku przeciwnym do zasadniczego bez uprzedniego zawiadomienia posterunków;

7) jeżeli na czole pociągu są niewłaściwe sygnału, z wyjątkiem przypadku oświetlenia co najmniej jednej latarni z białym światłem;

8) jeżeli w porze ciemnej na czole pociągu, pojazdu pomocniczego lub maszyny torowej zgasną wszystkie przepisowe światła;

9) jeżeli na torze znajdują się ludzie lub większe zwierzęta, którym grozi niebezpieczeństwo przejechania.

17. Sygnał D2 "Stój" należy dawać, w miarę możliwości, po stronie maszynisty.

Sygnał D3 "Stój" dawany trąbką lub gwizdawką ustną jest następujący:

18. Jeżeli powstaje wątpliwość, czy drużyna pociągowa spostrzeże tarcze przenośne sygnału D1 "Stój" lub ręczny sygnał D2 "Stój", należy dawać jednocześnie sygnał D3 trąbką lub gwizdawką przy zbliżaniu się pociągu i podczas jego przejazdu.

19. Sygnały dawane ręcznie, gwizdawką lub trąbką należy powtarzać tak długo, aż drużyna trakcyjna zastosuje się do nich.

20. Na dany sygnał "Stój" (D1, D2 i D3) nalezy użyć wszelkich dozwolonych środków, ażeby pociąg lub manewrujący tabor zatrzymać.

Dzienny Trójkątna tarcza pomarańczowa z białą obwódką, zwrócona podstawą do góry, a na niej czarna cyfra wskazująca dozwoloną szybkość jazdy (w dziesiątkach km/h). Jeżeli nie można ustawić tej tarczy w skrajni, stosuje się tarczę obróconą podstawą ku dołowi i umieszcza ją nisko		Nocny Pomarańczowe światło na tarczy oraz oświetlona czarna cyfra wskazująca dozwoloną szybkość jazdy (w dziesiątkach km/h)

21. Sygnał D6 "Zwolnić bieg" stosuje się, jeżeli na pewnej części toru należy jechać z szybkością mniejszą od szybkości przewidzianej w rozkładzie jazdy.

Takie miejsce należy osłonić z obu stron, bez względu na to czy pociąg jest oczekiwany, czy nie.

22. Tarczę "Zwolnić bieg" (sygnał D6) ustawia się w odległości drogi hamowania prze miejscem, po którym należy jechać ze zmniejszoną szybkością. Ponadto miejsce, od którego należy jechać ze zmniejszoną szybkością, oraz w razie potrzeby miejsce, od którego wolno powrócić do normalnej szybkości, oznacza się wskaźnikami W14.

1) Na szlaku jednotorowym tarczę "Zwonić bieg" ustawia się z prawej strony toru dla każdego kierunku jazdy, tj. bez względu na to, czy normalnie ruch odbywa się w jednym, czy w obu kierunkach.

2) Na szlaku dwutorowym tarczę "Zwolnić bieg" ustawia się po zewnętrznej stronie torów, tj. dla jazdy w kierunku właściwym - z prawej strony toru, zaś dla jazdy w kierunku niewłaściwym - z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy. Tarczę "Zwolnić bieg" ustawia się tak samo przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych dwóch linii jednotorowych.

3) Na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż dwa), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, bez względu na to, czy normalnie ruch odbywa się w jednym, czy w obu kierunkach - tarczę "Zwolnić bieg" ustawia się:

a) przy torach skrajnych - po zewnętrznej stronie torów, tj. tak, jak na szlaku dwutorowym,

b) przy torach nieskrajnych - z prawej strony toru dla każdego kierunku jazdy po danym torze, tj. tak, jak na szlaku jednotorowym.

Jeżeli na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, szerokość międzytorza nie pozwala na umieszczenie normalnie typowej tarczy "Zwolnić bieg", umieszcza się ją nisko na wysokości główki szyny, podstawą trójkąta do dołu (międzytorze o szerokości co najmniej 3,75 m a dla skrajni 1-SM - co najmniej 4 m).

Jeżeli szerokość międzytorza nie pozwala na umieszczenie nisko typowej tarczy "Zwolnić bieg", stosuje się tarczę "Zwolnić bieg" o zmniejszonych wymiarach (bok trójkąta 500 mm) i umieszcza ją nisko na wysokości główki szyny, zwróconą podstawą trójkąta do dołu (miedzytorze o szerokości co najmniej 3,5 m, a dla skrajni 1-SM - co najmniej 3,75 m).

Przykłady sposobu ustawiania tarczy "Zwolnić bieg" (sygnału D6) i wskaźników W14 na szlaku jednotorowym, dwutorowym i wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych różnych linii kolejowych, są podane w załączniku 3.

23. W przypadku konieczności zmniejszenia szybkości w obrębie stacji, na całej jej długości, tarczę "Zwolnić bieg" ustawia się przed stacją.

W tym przypadku zmniejszenie szybkości obowiązuje do czasu minięcia przez pociąg całej stacji.

24. 1) Jeżeli potrzeba zmniejszenia szybkości zajdzie tylko na części toru głównego zasadniczego w obrębie stacji, to miejsce takie należy osłonić z obu stron w ten sam sposób, jak na szlaku.

2) w przypadku, gdy konieczność zmniejszenia szybkości dotyczy torów głównych dodatkowych lub rozjazdów nie leżących w torach głównych zasadniczych:

b) na początku, a w razie potrzeby i na końcu odcinka toru, na którym obowiązuje ograniczenie szybkości, ustawia się właściwe wskaźniki W14,

c) w razie potrzeby ograniczenia szybkości poniżej szybkości dozwolonej obrazem sygnału na semaforze osłaniającym tory główne dodatkowe lub rozjazdy nie leżące w torach głównych zasadniczych, należy spowodować zatrzymanie przy tym semaforze właściwych pociągów, celem powiadomienia drużyny pociągowej - za pomocą rozkazu szczególnego - o potrzebie ograniczenia szybkości jazdy na określonym odcinku toru.

3) w przypadku gdy koniecznośc zmniejszenia szybkości dotyczy jednocześnie toru głównego zasadniczegio i torów głównych dodatkowych lub rozjazdów leżących w torach głównych zasadniczych, to niezależnieod tego, czy ograniczenia szybkości są jednakowe, czy też różne, należy:

a) dla osygnalizowania ograniczenia szybkości w torze głównym zasadniczym ustawić tarczę D6 "Zwolnić bieg" zgodnie z zasadami określonymi w ust. 22,

b) dla pozostałych ograniczeń - postępować zgodnie z zasadami określonymi w pkt. 2.

4) Na posterunkach odgałęźnych, jeżeli odcinki toru z ograniczoną szybkością występują w obrębie posterunku, należy stosować podobne zasady do tych, jakie określono odpowiednio w pkt. 1,2 i 3 dla osygnalizowania ograniczeń szybkości na stacji.

Jeżeli natomiast ograniczenia szybkości jazdy występują w obrębie posterunków odgałęźnych na odcinkach szlaków odgałęzionych i zachowanie zasad określonych w ust.22 spowodowałoby potrzebę ustawienia tarcay "Zwolnić bieg" (sygnału D6) przy szlaku wspólnym, wówczas należy stosować zasady określone w pkt 2.

25. Tarcza "Zwolnic bieg" w porze nocnej, a także w dzień, gdy jest to wymagane, ma latarnię ze światłem pomarańczowym, a niezależnie od tego oświetlana jest osobną latarnią.. Wskaźniki, ustawiane na początku i na końcu odcinka przejeżdżanego ze zmniejszoną szybkością, są również oświetlane.Jeżeli powierzchnia tarczy "Zwolnić bieg" (sygnał D6) jest wykonana z materiałów odblaskowych, to w przypadku ustawienia jej na szlaku można nie stosować na niej ani sygnału nocnego ani miejscowego oświetlenia.

26. Jeżeli potrzeba sygnalizowania "Zwolnić bieg zajdzie nagle, danie zaś sygnału D6 "Zwolnić bieg" jest już niemożliwe, należy pociąg zatrzymać sygnałami ręcznymi D2 "Stój" i udzielić ustnie wskazówek drużynie trakcyjnej.

27. Na sygnał D6 "Zwolnić bieg" należy tak uregulować bieg pociągu, aby przez miejsce oznaczone wskaźnikami W14 przejechać z szybkością wskazaną maszyniście na jednej z poprzednich stacji i oznaczoną na tarczy "Zwolnić bieg" czarną cyfrą w dziesiątkach kilometrów. Jeżeli zaś maszynista nie został przedtem powiadomiony ani o sygnale D6 "Zwolnić bieg" ani o tym, z jaką szybkością należy jechać przez miejsce tym sygnałem oznaczone, ani też szybkość nie jest wskazana na tarczy, to należy zwolnić bieg pociągu do 20 km/h.

28. W razie potrzeby zwolnienia biegu pociągów poniżej 10 km/h należy uszkodzone miejsce osłonić tarczami zatrzymania (sygnał D1 "Stój") i tarczami ostrzegawczymi w przepisowej odległości, a drużynę trakcyjną każdego pociągu zatrzymanego przy tym sygnale zawiadomić, z jaką szybkością pociąg może przejechać przez uszkodzone miejsce.

29. Przykłady osygnalizowania leżących blisko siebie odcinków szlaku, wymagających zwolnienia jazdy pociągu, są podane w załączniku 3.

30. Sygnał dawany dla zatrzymaniapojazdów drogowych zbliżających się do przejazdu:

Dzienny Ręka podniesiona do góry w kierunku nadjeżdżającego pojazdu	Nocny Podniesienie i poruszanie latarki ręcznej z czerwonym światłem, zwróconym w kierunku nadjeżdżajżcego pojazdu

Sygnał D8 stwierdzający obecność dróżnika na przejeździe jest następujący:

Dzienny Dróżnik stoi na przejeździe w miejscu wyznaczonym regulaminem obsługi przejazdu, trzymając w ręce pionowo do góry chorągiewkę sygnałową koloru żółtego w ten sposób, aby był on widoczny dla maszynisty zbliżającego się pociągu lub kierownika pojazdu szynowego	Nocny Dróżnik przejazdowy porusza powoli pionowo latarką ręczną z białym światłem, tak aby sygnał był widoczny dla maszynisty zbliżającego się pociągu lub kierownika pojazdu szynowego