Wskaźniki stosowane w innych przypadkach, niż na zwrotnicach

7. Wskaźniki stosowane w innych przypadkach, niż na zwrotnicach:

Wskaźnik W1. Oznacza miejsce ustawienia tarczy ostrzegawczej (tarczy ostrzegawczej przejazdowej), a na szlakach z czterostawną blokadą samoczynną - przedostatniego semafora odstępowego blokady samoczynnej na szlaku przed semaforem wjazdowym

Prostokątna biała tablica z czarnym obramowaniem, a na niej dwa czarne kąty - jeden nad drugim, stykające się wierzchołkami.

1) Wskaźnik W1 ustawia się bezpośrednio przed tarczą ostrzegawczą lub semaforem lub mocuje sie go nisko do słupa tarczy - dlka zwrócenia uwagi na tarczę lub semafor.

2) Wskaźnika W1 nie oświetla się, zaleca się wykonywanie tablicy wskaźnika z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W2. Oznacza kierunek wyjazdu pociągów

Latarnia z odpowiednią litera umieszczona na słupie semafora kształtowego lub świetlnego albo na osobnym słupie. Litera stanowiąca skrót nazwy stacji końcowej lub najbliższej węzłowej danej linii jest wyświetlona tylko wtedy, kiedy semafor wskazuje sygnał zezwalający na jazdę

Wskaźnik W3. Oznacza, że sąsiedni semafor lub tarcza zatrzymania, znajdujące się z prawej strony toru, nie odnoszą sie do toru, przy którym stoi wskaźnik.

Dzienny Słup semafora bez ramion	Nocny Białe światło u wierzchołka słupa	Dzienny i nocny Białe światło na słupie wskaźnika świetlnego

Wskaźnik W3 ustawia się z prawej strony jednego z równoległych torów, po których pociągi przechodzą w tym samym kierunku, dla oznaczenia, że semafory lub tarcze zatrzymania znajdujące się z prawej strony toru nie odnoszą się do toru, przy którym stoi wskażnik.

Wskaźnik W4. Oznacza miejsce zatrzymania się coła pociągu

Prostokątny biały krzyż na ciemnym prostokątnym tle

1) Wskaźnik W4 służy do oznaczenia miejsca na stacji, przystanku, posterunku osłonnym itp., do którego ma dojechac czoło zatrzymującego się tam pociągu. Pociąg mający postój należy zatrzymac w takiej odległości przed wskaźnikiem W4, aby ruch podróznych był najdogodniejszy.

2) Wskaźnik W4 ustawia się przy końcu peronu lub przed ukresem z prawej strony toru, do którego się odnosi. Ustawiony przy końcu peronu wskaźnik, nie będący jednocześnie końcem przebiegu pociągowego, odnosi się tylko do pociągów mających postój przy tym peronie. Na szlaku wskaźnik W4 ustawia sie według zasad ustawiania wskaźnika W8.

3) Wskażnik W4 może być wykonany w postaci latarni lub tarczy nieoświetlonej, w zależności od miejscowych warunków. W przypadku potrzeby oświetlania wskaźnika W4, należy stosować ten wskaźnik w postaci latarni.

Wskaźnik W5. Oznacza granicę przetaczania

Biała tablica, u góry zaokrąglona, z białym obramowaniem

1) Wskaźnik W5 stosuje się niezależnie od tarcz manewrowych na tych stacjach i przy tych torach, na których zachodzi potrzeba stałego oznaczenia granicy, do której przetaczanie jest dozwolone. Przetaczanie poza wskaźnik W5 dopuszczalne jest tylko za pozwoleniem dyżurnego ruchu.

2) Wskaźnik W5 należy ustawiać przed semaforem wjazdowym w odległości co najmniej 100m, patrząc w kierunku szlaku.

3) Na stacjach linii dwutorowych wskaźnik W5 ustawia się przy torach wjazdowych, po stronie semafora wjazdowego. Na stacjach linii jednotorowych wskaźnik W5 ustawia się po prawej stronie toru głównego zasadniczego, patrząc w kierunku szlaku.

4) Wskaźnika W5 w nocy nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W6. Oznacza, że należy dać sygnał "Baczność"

Trójkątna biała tablica z czarnym obramowaniem

1) Wskaźnik W6 ustawia się tam, gdzie maszynista powinien dać sygnał Rp1 "Baczność".

2) Na stacji wskaźnik W6 ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku jazdy, a na szlaku - ewdług zasad ustawiania wskaźnika W8.

3) Wskaźnika W6 w nocy nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W6a. Oznacza, że należy podać sygnał "Baczność"

Trójkątna biała tablica z czarnym obramowaniem i wyobrażeniem pojazdu drogowego

1) Wskaźnik W 6a ustawia się przed przejazdami wszystkich kategorii i przejściami kolejowymi według zasad podanych w przepisach o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie.

2) Na stacji wskaźnik W6a ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku jazdy, a na szlaku - według zasad ustawiania wskaźnika W8.

3) Wskaźnika W6a w porze nocnej nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może bć wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W7. Oznacza, że należy dawać sygnały Rp1 "Baczność" dla ostrzeżenia pracujących na torze

Przenośna trójkątna biała tablica z czarnym obramowaniem i czarną literą "R"

1) Wskaźnik W7 ustawia się tam, gdzie maszynista powinien dać sygnał Rp1 "Baczność" ze względu na bezpieczeństwo ludzi pracujących na torze.

2) Wskaźnik W7 ustawia się z obu stron przed miejscem prowadzenia robót na torze, w odległości od 300 do 500 m od miejsca prowadzenia robót, w zależności od warunków miejscowych.

3) Na stacji wskaźnik W7 ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku jazdy, a na szlaku - według zasad ustawiania wskaźnika W8.

4) wskaźnika W7 w porze nocnej nie oswietla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W8. Oznacza, że należy zmniejszyć szybkośc jazdy

Trójkątna biała tablica z czarnym obramowaniem, zwrócona wierzchołkiem ku dołowi, a na niej czarna cyfra wskazująca dozwoloną szybkość (w dziesiątkach km/h). Gdy nie można ustawić tej tablicy w skrajni, stosuje się tablicę zwróconą wierzchołkiem ku górze i umieszcza ją nisko. Wskaźnik W8 bez cyfry oznacza szybkość 20 km/h.

1) Wskaźnik ten należy stosować wówczas, gdy ostrzeżenie jest ujęte w wykazie ostrzeżeń stałych.

2) Wskaźnik W8 ustawia się w odległości drogi hamowania obowiązującej na danej linii przed początkiem odcinka, na którym należy jechać ze zmniejszoną prędkością. Ponadto miejsce to, a w miarę potrzeby także miejsce, od którego wolno powrócić do normalnej prędkości, oznacza się wskaźnikami W9.

Zasady ustawiania wskaźnika W8 są te same, co zasady ustawiania tarczy "Zwolnić bieg" (sygnału D6), tj:

2.1) Na szlaku jednotorowym wskaźnik W8 ustawia się z prawej strony toru dla każdego kierunku jazdy, tj. bez względu na to, czy normalnie ruch odbywa się w jednym, czy w obu kierunkach.

2.2) Na szlaku dwutorowym wskaźnik W8 ustawia się po zewnętrznej stronie torów, tj. dla jazdy w kierunku zasadniczym - z prawej strony toru, zaś dla jazdy w kierunku przeciwnym do zasadniczego- z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy. Wskaźnik W8 ustawia się tak samo przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych dwóch linii jednotorowych.

2.3) Na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż dwa), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, bez względu na to, czy normalnie ruch odbywa się w jednym, czy w obu kierunkach - wskaźnik W8 ustawia się:

a) przy torach skrajnych - po zewnętrznej stronie torów, tj. tak, jak na szlaku dwutorowym,

b) przy torach nieskrajnych - z prawej strony toru dla każdego kierunku jazdy po danym torze, tj. tak, jak na szlaku jednotorowym.

Jeżeli na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, szerokość międzytorza nie pozwala na umieszczenie normalnie typowego wskaźnika W8, umieszcza się go nisko na wysokości główki szyny, podstawą trójkąta do dołu (międzytorze o szerokości co najmniej 3,75 m a dla skrajni 1-SM - co najmniej 4 m).

Jeżeli szerokość międzytorza nie pozwala na umieszczenie nisko typowego wskaźnika W8, stosuje się wskaźnik w8 o zmniejszonych wymiarach (bok trójkąta 500 mm) i umieszcza go nisko na wysokości główki szyny, zwróconą podstawą trójkąta do dołu (miedzytorze o szerokości co najmniej 3,5 m, a dla skrajni 1-SM - co najmniej 3,75 m).

Przykłady sposobu ustawiania wskaźników W8 i W9 na szlaku jednotorowym, dwutorowym i wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych różnych linii kolejowych, są podane w załączniku 3.

2.4) W razie konieczności zmniejszenia prędkości na torach głównych dodatkowych lub rozjazdach nie leżących w torach głównych zasadniczych:

a) nie wymaga się wskaźników W8,

b) na początku, a w razie potrzeby i na końcu odcinka, na którym obowiązuje ograniczenie prędkości, ustawia się właściwe wskaźniki W9.

3) W razie konieczności zmniejszenia prędkości pociągów w obrębie stacji na całej jej długości należy ustawić wsakźnik W8 przed stacją, przy tarczy ostrzegawczej odnoszącej się do semafora wjazdowego. W tym wypadku zmniejszenie prędkości pociągów obowiązuje do czasu minięcia przez pociąg całej stacji. Jeżeli zajdzie potrzeba zmniejszenia prędkości tylko na części toru głównego zasadniczego w obrębie stacji, to należy takie miejsce osłonić z obu stron w ten sam sposób, jak na szlaku.

4) Wskaźników W8 nie oświetla się. Zaleca się powierzchnię wskaźnika wykonać z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W9. Oznacza początek lub koniec odcinka, przez który należy przejeżdżać z ograniczoną prędkością

Prostokątna biała tablica z czarnym obramowaniem, a na niej z jednej strony czarny kąt, zwrócony wierzchołkiem ku dołowi, z drugiej zaś - zwrócony wierzchołkiem ku górze

1) Wskaźnik ten należy stosować łącznie ze wskaźnikiem W8 wówczas, gdy ostrzeżenie ujęte jest w wykazie ostrzeżeń stałych.

2) Wskaźnik W9 ustawia się za wskaźnikiem W8 patrząc w kierunku jazdy, na początku, a w razie potrzeby także i na końcu odcinka, przez który należy jechać ze zmniejszoną prędkością.

Na początku odcinka wskażnik W9 ustawia się po tej stronie toru, po której ustawiono wskaźnik w8.

Na końcu odcinka:

a) na szlaku jednotorowym i wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych - dla jazdy po torze nieskrajnym - obowiązuje maszynistę obraz na odwrotnej stronie wskaźnika W9 ustawionego na początku odcinka dla przeciwnego kierunku, aczkolwiek wskaźnik ten jest ustawiony z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy; zasada ta obowiązuje także dla wskaźników W9 ustawionych w obrębie stacji,

b) na szlaku dwutorowym, przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych dwóch linii jednotorowych i na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych - dla jazdy po torze skrajnym - obowiązuje maszynistę obraz na odwrotnej stronie wskaźnika W9, ustawionego na początku odcinka dla przeciwnego kierunku (z prawej albo z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy).

3) Wskaźnik W9 ustawiony na początku odcinka jest zwrócony do pociągu tą stroną, na której jest uwidoczniony kąt zwrócony wierzchołkiem ku dołowi, ustawiony zaś na końcu odcinka - tą stroną, na której uwidoczniony jest kąt zwrócony wierzchołkiem ku górze.

4) Jeżeli na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, szerokość międzytorza nie pozwala na ustawienie wskaźnika typowego, stosuje się wskażnik W9 o zmniejszonych wymiarach (szerokość 400 mm i wysokość 300 mm) i umieszcza go nisko na wysokości główki szyny dolną krawędzią tablicy (międzytorze o szerokości co najmniej 3,5m, a dla skrajni 1-SM - co najmniej 3,75 m).

5) W razie konieczności zmniejszenia prędkości pociągów w obrębie stacji na całej jej długości wskaźnik W9 należy umieścić przy semaforze wjazdowym.

6) Wskaźnika W9 nie oświetla się w porze nocnej. Zaleca się powierzchnię wskaźnika wykonywać z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W10a i W10b. Oznaczają, że należy rozpocząć (W10a) lub zaprzestać (W10b) popychania

Latarnie z białym kątem na czarnym tle zwróconym wierzchołkiem ku górze (wskaźnik W10a) albo ku dołowi (wskaźnik W10b)

Wskaźniki W10a i W10b służą do oznaczania w razie potrzeby tych punktów na szlaku, przy których lokomotywa popychająca ma rozpocząć popychanie pociągu albo zaprzestać popychania.
Wskaźnik W10a ustawia się w odległości 100 m przed miejscem, od którego należy rozpocząć popychanie, zaś W10b - w miejscu, od którego należy zaprzestać popychania pociągu.
Wskaźniki W10a i W10b ustawia się z prawej strony tego toru, do którego się odnoszą.

Wskaźnik W11a. Oznacza, że za wskaźnikiem znajduje się tarcza ostrzegawcza semafora wjazdowego lub odstęppowego albo semafor, którego obrazy sygnałowe mogą nie być widoczne w sposób ciągły z wymaganej odległości

Przed tarczą ostrzegawczą zawsze trzy, a przed semaforem, którego obrazy sygnałowe mogą nie byc widoczne w sposób ciągły z wymaganej odległości, zawsze cztery, kolejno po sobie następujące prostokątne lub kwadratowe tablice białe: z trzema, dwoma i jednym czrnymi pasami albo z czterema, trzema, dwoma i jednym czarnymi pasami, wznoszącymi się ukośnie z lewa na prawo

Wskażnik W11b. Oznacza, że za wskaźnikiem znajduje się tarcza ostrzegawcza semafora wjazdowego posterunku ruchu, na którym rozpoczyna się odcinek zelektryfikowany

Trzy, kolejno po sobie następujące, prostokątne lub kwadratowe tablice białe : z trzema, dwoma i jednym czarnymi pasami, wznoszącymi się ukośnie z lewa na prawo, a ponadto na czarnych pasach strzała czerwona w kształcie błyskawicy, zwrócona ostrzem ku dołowi

1) Wskaźnik W11a służy do zwrócenia uwagi maszynisty pociągu na zbliżanie się do tarczy ostrzegawczej semafora wjazdowego lub odstępowego albo do semafora, którego obrazy sygnałowe mogą nie byc widoczne w sposób ciągły z wymaganej odległości. Wskaźnik W11b, ustawiany wyłącznie przed tarczą ostrzegawczą semafora wjazdowego, służy ponadto do uprzedzeniu maszynisty o zbliżaniu się do posterunku ruchu, na którym rozpoczyna się odcinek zelektryfikowany z siecią górną pod wysokim napięciem, której dotknięcie lub skierowanie na nią strumienia wody grozi śmiercią.

2) Wskaźnik W11a ustawia się przed tarczą semafora wjazdowego lub odstępowego albo przed semaforem którego obrazy sygnałowe mogą nie byc widoczne w sposób ciągły z wymaganej odległości.Na stacjach pośrednich (nie węzłowych) leżących na liniach drugorzędnych i znaczenia miejscowego można nie stosować wskaźników W11a. Wskaźnika W11a można także nie stosować przed tarczami ostrzegawczymi na szlakach, na których największa dopuszczalna prędkość nie przekracza 40 km/h, niezależnie od kategorii linii i rodzaju posterunku (stacja pośrednia, węzłowa, posterunek odgałęźny, odstępowy). Wskaźnik W11b stosuje się natomiast na szlakach niezelektryfikowanych niezależnie od kategorii linii i warunków widoczności tarczy ostrzegawczej i ustawia go przed tarczami ostrzegawczymi semaforów wjazdowych posterunków ruchu, na których rozpoczyna się odcinek zelektryfikowany. Wskaźniki W11a i W11b umieszcza się po tej samej stronie toru, patrząc w kierunku jazdy, po której umieszcona jest tarcza ostrzegawcza lub semafor, wymagające zastosowania tych wskaźników.

3) Tablice wskaźników W11a i W11b przed tarczą ostrzegawczą ustawia się w odległościach co 100m w takiej kolejności, aby maszynista pociągu, zbliżającego się do tarczy ostrzegawczej, widział pierwszą mijaną tablicę z trzema, drugą - z dwoma i ostatnią - z jednym pasem czarnym (W11a i W11b).
W przypadkach wyjątkowych, uzasadnionych miejscowymi warunkami, podane odległości mogą być zmniejszone najwyżej do 60m między sąsiednimi tablicami, przy czym należy zachować jednakowe odległości między wszystkimi tablicami.
Tablice wskaźników W11a przed semaforem, którego obrazy sygnałowe mogą nie być widoczne z wymaganej odległości, ustawia się w ten sposób, że pierwszą tablicę z czterema pasami czarnymi umieszcza się w miejscu, z którego powinien być widoczny semafor, a następne - kolejno z trzema, dwoma i jednym pasem - pomiędzy pierwszą tablicą a semaforem tak, by były zachowane jednakowe odległości między wszystkimi tablicami.

4) Jeżeli wskaźniki W11a i W11b ustawia się na zewnątrz torów, to stosuje się tablice prostokątne wysokie, jeżeli zaś na międzytorzu, to ustawia się tablice prostokątne o mniejszych wymiarach albo tablice kwadratowe, w zależności od szerokości międzytorza.

5) Pasy czarne na tablicach prostokątnych maluje się pod kątem 30st; na tablicach zaś kwadratowych - pod kątem 45 st. do poziomu.

6) Strzałę czerwoną w kształcie błyskawicy maluje się na całej długości tablicy wskaźnika W11b.

7) Wskaźników W11a i W11b nie oświetla się, zaleca się wykonanie tablic wskaźników z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W11p. Oznacza, że za wskaźnikiem znajduje się tarcza ostrzegawcza przejazdowa

Prostokątna tablica pomarańczowa z czarnym trójkątem skierowanym wierzchołkiem do góry

1) Wskaźnik W11p służy do zwrócenia uwagi maszyniście na zbliżanie się do tarczy ostrzegawczej przejazdowej.

2)Wskaźnik W11p ustawia się w odległości 200 m przed tarczą ostrzegawczą, po tej samej stronie, po której umieszczona jest tarcza ostrzegawcza przejazdowa, do której wskaźnik się odnosi.

3)Wskaźnika W11p nie oświetla się, zaleca się wykonanie tablicy wskaźnika z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W12. Oznacza, że należy zakropić popielnik oraz zamknąć klapy popielnika

Biała tablica w kształcie ukośnika z czarnym obramowaniem

1) Wskaźnik W12 ustawia się w odległości 200 m przed mostami, wiaduktami itp. Przy przejeżdzaniu obok tego wskaźnika należy popielnik parowozu zakropić i zamknąć jego klapy.

2) Na stacji wskaźnik W12 ustawia sie z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku jazdy, a na szlaku - wegług zasad ustawiania wskaźnika W8.

3) Wskaźnika w12 nie oświetla się, Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W13. Oznacza, że należy podnieść noże i zamknąć skrzydła pługa odśnieżnego oraz zachować szczególną ostrożność przy pracy podbijarek, oczyszczarek tłucznia i innych maszyn torowych

Czarno-biała krata lub dwie kraty jedna nad drugą składające się z dwóch par ukośników

1) Wskaźnik W13 stosuje się do oznaczania miejsc (przejazd, most, rozjazd, urządzenie oddziaływania tor - pojazd, czujnik szynowy, urządzenie do wykrywania zagrzanych osi i płaskich miejsc i inne urządzenia w torze), przed którymi powinny być podnoszone noże i zamykane skrzydła pługa odśnieżnego oraz w których należy zachować szczególną ostrożność przy pracy podbijarek, oczyszczarek tłucznia i innych maszyn torowych.

2) Wskaźnik W13 ustawia się w odległości 50 m od miejsca, przez które należy przejeżdżać z podniesionym nożem i zamkniętymi skrzydłami pługa, z obydwóch stron tego miejsca przy każdym torze.

3) Na stacji wskaźnik W13 ustawia sie z prawej strony toru, do którego się odnosi, a na szlaku - według zasad ustawiania wkaźnika W8

4) Wskaźnika W13 w porze nocnej nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów odblaskowych.
Przeszkody, znajdujące się w odległości mniejszej niż 150 m jedna od drugiej, powinny być oznaczane jako jedna przeszkoda wskaźnikiem W13 o podwójnej czarno - białej kracie, składającej się z dwóch par ukośników przybitych do słupa.

Wskaźnik W14. Oznacza początek lub koniec odcinka, przez który należy przejechać z ograniczoną prędkością

Prostokątna tablica pomarańczowa z czarnym obramowaniem, a na niej z jednej strony czarny kąt zwrócony wierzchołkiem ku dołowi, a z drugiej - zwrócony wierzchołkiem ku górze

1) Wskaźnik ten należy stosować łącznie z sygnałem D6.

2) Wskaźnik w14 ustawia się za tarczą "Zwolnić bieg" (sygnał D6), patrząc w kierunku jazdy, na początku, a w razie potrzeby i na końcu odcinka, przez który należy jechać ze zmniejszoną prędkością.

Na początku odcinka wskażnik W14 ustawia się po tej stronie toru, po której ustawiono tarczę "Zwolnić bieg"(sygnał D6).

Na końcu odcinka:

a) na szlaku jednotorowym i wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych - dla jazdy po torze nieskrajnym - obowiązuje maszynistę obraz na odwrotnej stronie wskaźnika W14 ustawionego na początku odcinka dla przeciwnego kierunku, aczkolwiek wskaźnik ten jest ustawiony z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy; zasada ta obowiązuje także dla wskaźników W14 ustawionych w obrębie stacji,

b) na szlaku dwutorowym, przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych dwóch linii jednotorowych i na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych - dla jazdy po torze skrajnym - obowiązuje maszynistę obraz na odwrotnej stronie wskaźnika W14, ustawionego na początku odcinka dla przeciwnego kierunku (z prawej albo z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy).

3) Wskaźnik W14 ustawiony na początku odcinka jest zwrócony do pociągu tą stroną, na której jest uwidoczniony kąt zwrócony wierzchołkiem ku dołowi, ustawiony zaś na końcu odcinka - tą stroną, na której uwidoczniony jest kąt zwrócony wierzchołkiem ku górze.

4) Jeżeli na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, szerokość międzytorza nie pozwala na ustawienie wskaźnika typowego, stosuje się wskażnik W14 o zmniejszonych wymiarach (szerokość 400 mm i wysokość 300 mm) i umieszcza go nisko na wysokości główki szyny dolną krawędzią tablicy (międzytorze o szerokości co najmniej 3,5m, a dla skrajni 1-SM - co najmniej 3,75 m).

5) W razie konieczności zmniejszenia prędkości pociągów w obrębie stacji na całej jej długości wskaźnik W14 należy umieścić przy semaforze wjazdowym.

6) Wskaźnik W14 należy oświetlać w porze nocnej. Jeżeli powierzchnia wskaźnika W14 jest wykonana z materiałów odblaskowych, to w przypadku ustawienia go na szlaku można nie stosować miejscowego oświetlenia.

Wskaźnik W15. Oznacza, że semafor, sygnalizator powtarzający lub tarcza ostrzegawcza, które nie są umieszczone w miejscu, w którym powinny się znajdować, pomimo to odnoszą się do toru, przy którym stoi wskaźnik

Kwadratowa biała tablica z czarnym trójkątem zwróconym ostrzem w kierunku semafora, sygnalizatora powtarzającego lub tarczy ostrzegawczej

1) Wskaźnik W15 ustawia się w tym miejscu, w którym powinny być ustawione: semafor, sygnalizator powtarzający lub tarcza ostrzegawcza.

2) Wskaźnika w15 nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W16. Oznacza, że za wskaźnikiem w odległości drogi hamowania znajduje się przystanek osobowy

Biała tablica z trzema czarnymi pasami, wnoszącymi ukośnie z lewa na prawo, ustawiona skośnie do toru

1) Wskaźnik W16 ustawia się przed przystankami osobowymi nie posiadającymi semaforów, z prawej strony, do którego się odnosi, w odległości drogi hamowania pociągów obowiązującej na danym szlaku, liczonej od wskaźnika W4, ustawionego na tym przystanku.

2) Wskaźnika W16 nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W17. Oznacza miejsce przy zbiegających się torach, dokąd można zająć tor taborem

Słupek biało - czerwony

Wskaźnik W17 (słupek ukresowy) ustawia się między wewnętrznymi szynami odgałęzienia torów, w miejscu, do którego wolno zająć tor taborem. Miejsce to wyznacza właściwa sekcja drogowa z uwzględnieniem obowiązującej skrajni i warunków lokalnych (przechyłka, poszerzenie na łuku itp.).

Wskaźnik W18. Oznacza miejsce ustawienia ostatniego semafora odstępowego blokady samoczynnej na szlaku przed semaforem wjazdowym

Kwadratowa biała tablica z czarnym obramowaniem a na niej czarny pierścień z czarnym kregiem w środku

1) Wskaźnik W18 umieszcza się na słupie ostatniego semafora odstępowego blokady samoczynnej dla powiadomienia drużyny pociągowej, że zbliża się do posterunku ruchu mającego semafor wjazdowy.

2) W razie gdy ostatni semafor odstępowy jest ciemny lub unieważniony, wskaźnik W18 nakazuje maszyniście jazdę z taką prędkością, aby mógł on zatrzymać pociąg przed ewentualną przeszkodą, semaforem wjazdowym wskazującym sygnał "Stój" lub zmniejszyc prędkość stosownie do wskazań semafora wjazdowego.

3) Wskaźnika W18 nie oświetla się w porze nocnej. Powierzchnia wskaxnika może byc wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W19. Oznacza, że odległość między dwoma następnymi semaforami lub między następną tarczą ostrzegawczą a semaforem jest mniejsza od obowiązującej na danej linii długości drogi hamowania

Biała strzała, zwrócona ostrzem ku dołowi, na ciemnym tle

1) Wskaźnik W19 informuje drużynę pociągową o tym, że za następnym semaforem lub tarczą ostrzegawczą pociąg wjedzie na odstęp o długości mniejszej od obowiązującej na danej linii drogi hamowania i wymaga od maszynisty zachowania szczególnej ostrożności w regulowaniu prędkości jazdy pociągu.

2) Wskaźnik W19 umieszcza sie na słupie semafora lub tarczy ostrzegawczej bezpośrednio poprzedzających ten semafor lub tarcze ostrzegawczą, za którymi występuje skrócony odstęp.

3) Wskaźnik W19 może być wykonany jako wyświetlany, ukazujący się razem z sygnałem zezwalającym na semaforze, lub w postaci tablicy nieoświetlonej, stale wskazującej obraz tego wskaźnika. Tablica wskaźnika niewyświetlanego powinna być wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W20. Oznacza, że odległośc między tarczą ostrzegawczą lub semaforem, na których jest umieszczony wskaźnik, a następnym semaforem jest mniejsza od obowiązującej na danej linii długości drogi hamowania

Dwie białe strzały, zwrócone ostrzem ku dołowi, na ciemnym tle

1) Wskaźnik W20 informuje drużynę pociągową o tym, że pociąg wjeżdża na odstęp o długości mniejszej od obowiązującej na danej linii drogi hamowania i wymaga od maszynisty zachowania szczególnej ostrożności w regulowaniu prędkości jazdy pociągu.

2) Wskaźnik W20 umieszcza się na słupie tarczy ostrzegawczej lub semafora na początku skróconego odstępu, patrząc w kierunku jazdy pociągu.

3) Wskaźnik W20 powinien być poprzedzony wskaźnikiem W19, zgodnie z postanowieniami dotyczącymi wskaźnika W19.

4) Wskaźnik W20 może być wykonany jako wyświetlany, ukazujący się razem z sygnałem zezwalającym na semaforze, lub w postaci tablicy nieoświetlonej, stale wskazującej obraz tego wskaźnika. Tablica wskaźnika niewyświetlanego powinna być wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W21. Oznacza, że jazda po zwrotnicach (w kierunku zwrotnym) może odbywać się z prędkością większą niż 40 km/h

Matowobiała liczba na ciemnym tle, oznaczająca dozwoloną prędkość jazdy (w dziesiątkach km)

Wzór: Po zwrotnicach w kierunku zwrotnym Vmax=100 km/h

1) Świetlny wskaźnik W21 umieszcza się na słupie semafora kształtowego i tylko wówczas, gdy typ rozjazdu osłanianego tym semaforem pozwala na jazdę z prędkością większą niż 40 km/h (w kierunku zwrotnym)

2) Liczba na wskaźniku wyświetla się jednocześnie z ukazaniem się na semaforze kształtowym sygnału zezwalającego na jazdę ze zmniejszoną prędkością (sygnał Sr3)

Wskaźnik W22. Oznacza, że pociąg towarowy może przejechać bez zatrzymania ze zmniejszoną prędkością obok semafora odstępowego blokady samoczynnej, wskazującego sygnał "Stój"

Kwadratowa czarna tablica ustawiona po przekątnej pionowo, a na niej biała litera "T" wykonana z materiałów odblaskowych

1) Wskaźnik W22 stosuje się, za każdorazowym zezwoleniem naczelnego dyrektora okręgu infrastruktury kolejowej, na semaforach odstępowych blokady samoczynnej ustawionych na wzniesieniu miarodajnym ponad 6%o na długości drogi hamowania.

2) Wskaźnik W22 odnosi sie wyłącznie do ciężkich pociągów towarowych i zezwala na przejechanie bez zatrzymania obok semafora odstępowego blokady samoczynnej wskazującego sygnał "Stój" z prędkością nie większą niż 20 km/h, przy tym maszynista powinien tak regulować prędkość, aby mógł w każdej chwili zatrzymać pociąg w razie zauważenia przeczkody do dalszej jazdy.

3) Wskaźnika W22 nie oświetla się w porze nocnej.

Wskaźnik W23. Oznacza początek odcinka izolowanego torowego lub zwrotnicowego.

Żółty słupek ustawiony przy torze

1) Wskaźnik W23 oznacza miejsce, przed którym przetaczany tabor powinien się zatrzymać, aby umożliwić przestawienie zwrotnicy

2) Wskaźnika W23 nie oświetla się.

Wskaźnik W24. Oznacza wyjazd na tor szlaku dwutorowego w kierunku przeciwnym do zasadniczego

Matowobiała kresa na ciemnym tle wznosząca się do góry z prawa na lewo

1) Wskaźnik W24 umieszcza się na słupie semafora albo na osobnym słupie.

2) Obraz na wskaźniku W24 ukazuje się jednocześnie z ukazaniem się na semaforze sygnału zezwalającego na jazdę.

3) W razie wyprawienia pociągu na sygnał zastępczy "Sz" obraz wskaźnika W24 ukazuje się jednocześnie z obrazem sygnału zastępczego.

4) W szczególnych przypadkach, określonych wytycznymi organizacji zamknięć torowych w czasie wykonywania planowanych robót, wskaźnik W24 może być stosowany w porze dziennej w postaci przenośnej tablicy nieoświetlonej.

Wskaźnik W25. Oznacza stanowisko elektrycznego ogrzewania wagonów i rozpoczęcie ogrzewania

Jedna lub dwie prostokątne latarnie umieszczone na wspólnym słupie, a na nich numery torów ze strzałami zwróconymi w kierunku toru oraz strzała w kształcie błyskawicy, zwrócona ostrzem ku dołowi

1) Wskaźnik W25 ustawia się na międzytorzu w miejscu stanowiska elektrycznego ogrzewania wagonów na torach postojowych. Z chwilą rozpoczęcia ogrzewania na wskaźniku wyświetlają się kolorem czerwonym numery torów i strzałki.

2) Wskaźnik W25 jest przeznaczony do uprzedzania o konieczności zachowania ostrożności w czasie ogrzewania składów, z uwagi na wysokie napięcie.

3) W czasie trwania ogrzewania wagonów zabrania się zbliżać i dojeżdżać do nich.

Wskaźniki W26a i W26b oznaczają przejazd pociągu z jednej grupy torów na drugą

Latarnia z matowobiałą literą "P" (W26a) lub matowobiałą literą "D"(W26b) na ciemnym tle

1) Wskaźnik W26a oznacza przejazd z grupy torów dalekobieżnych na grupę torów podmiejskich.

2) Wskaźnik W26b oznacza przejazd z grupy torów podmiejskich na grupę torów dalekobieżnych.

3) Wskaźniki W26a i W26b umieszcza się na semaforze ustawionym przed przejściem zwrotnicowym służących do przejazdu z jednej grupy torów na drugą.

4) Obrazy na wskaźnikach W26a i W26b ukazują się z chwilą, gdy na semaforze ukaże się sygnał zezwalający na jazdę przez przejście zwrotnicowe lub sygnał zastępczy.

Wskaźnik W27. Oznacza miejsce zmiany i obowiązującą od tego miejsca największą dozwoloną prędkość drogową

Kwadratowa czarna tablica, a na niej biała liczba wskazująca najwiekszą dozwoloną predkość drogową (w dziesiątkach km/h). Gdy nie można ustawić tej tablicy z zachowaniem skrajni, stosuje się tablicę o zmniejszonym gabarycie i umieszcza ją nisko

Wzór: Vmax=110 km/h

1) Wskaźniki W27 ustawia się na szlaku w miejscu zmiany największej dozwolonej prędkości drogowej, a w przypadku zmiany tej prędkości w obrębie stacji wskaźnik W27 ustawia się:

a) przy zmniejszeniu prędkości - przed pierwszą zwrotnicą,

b) przy zwiększaniu prędkości - za ostatnią zwrotnicą.

2) Wskaźniki W27 ustawiane są bezpośrednio obok toru, do którego się odnoszą, według następujących zasad:

a) na szlaku jednotorowym - po prawej stronie toru, patrząc w kierunku wzrostu kilometrowania linii,

b) w pozostałych przypadkach według zasad ustawiania wskaźnika W8,

3) Tablicę wskaźnika W27 wykonuje się dwustronnie, stosownie do obowiązującej od danego kilometra linii największej dozwolonej prędkości drogowej za tym wskaźnikiem, patrząc w kierunku jazdy pociągu

4) Wskaźnika W27 nie oświetla się. Cyfry na wskaźniku powinny być wykonane z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W28. Oznacza miejsce zmiany i obowiązujący od tego miejsca numer kanału radiołączności pociągowej

Okrągła czarna tablica, a na niej żółta litera "R" i żółta liczba wskazująca numer kanału radiołączności pociągowej. Gdy nie można ustawic tej tablicy z zachowaniem skrajni, stosuje się tablicę o zmniejszonym gabarycie i omieszcza się ją nisko

1) Wskaźnik W28 informuje maszynistę o miejscu zmiany obowiązującego kanału radiołączności pociągowej i o obowiązującym od tego miejsca numerze kanału radiowego. Po minięciu wskaźnika W28 maszynista powinien przełączyć radiotelefon na wskazany kanał radiołączności pociągowej i jak to możliwe najszybciej nawiązać łączność z najbliższym posterunkiem ruchu, pracującym na tym kanale.

2) Wskaźniki W28 ustawia sie następująco:

a) na stacji lub posterunku odgałęźnym, będącym początkiem linii z radiołącznością pociągową - na stacji w odległości 30-70 m, a na posterunku odgałęźnym - 100-150m za ostatnią zwrotnicą wyjazdową na szlak z radiołącznością pociągową,

b) na stacji węzłowej lub posterunku odgałęźnym, jeżeli na przyległych szlakach jest radiołączność pociągowa o różnych numerach kanałów - na stacji w odległości 30-70 m, a na posterunku odgałęźnym - 100-150 m za ostatnią zwrotnicą wyjazdową na szlak z innym kanałem radiołączności pociągowej,

c) przy dojeździe do posterunku leżącego na linii z radiołącznością pociągową, na szlaku nie wyposażonym w radiołączność pociągową - 300 m przed semafoerm wjazdowym posterunku ruchu z radiołącznością pociągową.

3) Numer kanału określony wskaźnikiem obowiązuje do miejsca ustawienia następnego wskaźnika z innym numerem.

4) Na stacji wskaźnik W28 ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, a na szlaku - według zasad ustawiania wskaźnika W8.

5) Wskaźnika W28 nie oświetla się. Litera "R" i cyfra na wskaźniku powinny być wykonane z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W29. Oznacza, że należy nawiązać łączność radiową z dyżurnym ruchu odcinkowym

Pomarańczowa tablica pozioma, a na niej dwa czarne kąty - jeden obok drugiego, stykające sie wierzchołkami, ustawiona skośnie do toru

1) Wskaźnik W29 stosuje sie na odcinkach linii, na których ruch prowadzony jest na podstawie radiotelefonicznego porozumiewania się dyżurnego ruchu odcinkowego z maszynistą pojazdu trakcyjnego (kierującym pojazdem pomocniczym), dla wskazania miejsca, w którym maszynista (kierujący pojazdem pomocniczym) ma obowiązek nawiązania łączności radiowej z dyżurnym ruchu odcinkowym.

2) Wskaźnik W29 ustawia sie po prawej stronie toru przed mijanką bezobsługową w odległości minimum 1600 m przed samoczynnie działającym semaforem wjazdowym.

3) Wskaźnika W29 nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może byc wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W30. Oznacza prędkość, z jaką należy przejeżdżać przez automatyczną wagę podczas ważenia składu

Matowobiałe światło na jasnoniebieskim tle, a na nim napis "Waga x km/h" gdzie x oznacza prędkość przejazdu w km/h

Wzór: Skład bedzie ważony, przejazd przez wagę z prędkością od 3 do 8 km/h

1) Świetlny wskaźnik W30 umieszcza się we właściwej odległości (zgodnie z dokumentacją techniczną wagi) przed wagą, z obu jej stron.

2) Wyświetlony wskaźnik W30 oznacza, że skład będzie ważony i nalezy przejeżdżać przez wagę z prędkością określoną na wskaźniku.

Wskaźnik W 31. Oznacza, że sygnalizator, na którym został umieszczony wskaźnik, jest nieczynny (nie oddany do użytku lub unieważniony), a sygnały ukazujące się na nim - nieobowiązujące

Biały ukośny krzyż z czarną obwódką

1) Wskaźnik W 31 umieszcza się na nieczynnych sygnalizatorach w sposób określony w postanowieniach dotyczących oznaczenia sygnalizatorów nie oddanych do użytku i unieważnionych.

2) Wskaźnika W 31 w porze nocnej nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów odblaskowych.

Wskaźnik W 32. Oznaczn miejsce zatrzymania czola pociągu o długości określonej tym wskaźnikiem .

Biała tablica pięciokątna (ścięty prostokąt) z czarną obwódką i czarną liczbą określającą długość pociągu w metrach

1) Wskaźnik W32 stosuje się na stacjach i przystankach osobowych do oznaczenia miejsca zatrzymania pociągów pasażerskich przy peronie i odnosi się tylko do pociągów mających postój. Wskaźnik, (w razie potrzeby więcej niż jeden, dla pociągów o różnych długościach) uznieszcza się w zależności od warunków miejscowych w taki sposób, aby zapewniona zostali możliwie najdogodniejsza obsługa podróżnych.

2) Liczba na wskaźniku oznacza, że przy tym wskaźniku powinno zatrzymać się czoło pociągu o długości nie przekraczającej podanej wartości. Długość pociągu podaną na wskaźniku określi się z dokładnością do pięćdziesięciu metrów.

3) Na stacji wskaźnik W 32 ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku jazdy, na szlaku - według zasad ustawiania wskaźnika W8..

4) Wskaźnika W 32 w porze nocnej nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów odblaskowych.

Powrót do strony wskaźników